In onze prestatiegerichte maatschappij wordt identiteit vaak onlosmakelijk verbonden met wat we bereiken. Een indrukwekkende carrière, academische titels, een groeiend netwerk – dit zijn vaak de bouwstenen van ons zelfbeeld. Maar wat blijft er over van wie we zijn als deze bouwstenen wegvallen? Deze vraag raakt aan de kern van wat identiteit werkelijk betekent.
De relatie tussen prestaties en identiteit
Psychologen zoals Carl Rogers en Erik Erikson hebben betoogd dat identiteit niet alleen voortkomt uit externe prestaties, maar ook uit interne processen zoals zelfreflectie en authenticiteit. Rogers introduceerde het concept van het “ware zelf,” een kern die losstaat van externe goedkeuring en prestaties. Toch kan het verliezen van die externe markeringspunten, zoals een baan of een titel, diepe identiteitscrisissen veroorzaken.
Toen ik besloot mijn baan op te zeggen, was dit precies de vraag die ik mezelf stelde. Mijn identiteit was jarenlang sterk verbonden met mijn werk – de functie, de titels, de prestaties. Maar diep van binnen voelde ik dat er meer was dan dat. Toen ik mijn baan losliet, kwam er een gevoel van onzekerheid, maar ook van bevrijding. Ik ontdekte dat mijn waarde niet afhankelijk was van mijn werk, maar van wie ik werkelijk ben. Het was een proces van loslaten en terugkeren naar mijn kern: mijn waarden, relaties en passies. Het was een stap naar een authentieker leven, waarin ik mezelf niet meer definieer door prestaties, maar door wie ik ben als mens. Dat voelde als een bevrijding van mezelf.
Wetenschappelijk perspectief: Identiteitsverlies en rouw
Onderzoek naar identiteitsverlies – vaak uitgevoerd bij mensen die een baan verliezen, met pensioen gaan of fysieke beperkingen ontwikkelen – toont aan dat mensen een proces van rouw doormaken. Net zoals bij het verlies van een dierbare, ervaren velen gevoelens van ontkenning, boosheid, depressie en uiteindelijk acceptatie. Dit fenomeen wordt in de psychologie wel aangeduid als “role exit,” een concept ontwikkeld door sociologe Helen Rose Fuchs Ebaugh. Het verlaat van een betekenisvolle sociale rol kan gevoelens van desoriëntatie en eenzaamheid veroorzaken.
Waar ligt je kern?
Als prestaties worden gestript, blijven er fundamentele vragen over: Wie ben ik zonder mijn cv? Wat geeft mijn leven betekenis? Antwoorden op deze vragen vinden we vaak niet in externe erkenning, maar in intrinsieke waarden. Onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat mensen die betekenis halen uit relaties, persoonlijke groei en altruïstisch gedrag veerkrachtiger zijn in het omgaan met verlies.
Praktische stappen om je identiteit los van prestaties te verkennen:
- Zelfreflectie: Schrijf op wat jou definieert buiten je werk en prestaties. Denk aan eigenschappen, waarden en passies.
- Investeer in relaties: Sterke sociale banden bieden niet alleen steun, maar helpen ook om je zelfbeeld breder te definiëren.
- Leer veerkracht: Door mindfulness en acceptatie van veranderingen kun je beter omgaan met identiteitsverlies.
- Zoek betekenis: Richt je op activiteiten die je vervullen, zoals vrijwilligerswerk, creativiteit of nieuwe vaardigheden leren.
Conclusie
Wie ben je als alles wat je hebt bereikt wordt weggenomen? Het antwoord op deze vraag kan confronterend zijn, maar biedt ook kansen voor groei. Identiteit is meer dan een optelsom van prestaties; het is de kern van wie je bent, gevormd door je waarden, relaties en de betekenis die je in het leven vindt. Wanneer we ons hiervan bewust worden, kunnen we niet alleen veerkrachtiger omgaan met tegenslagen, maar ook een authentieker en bevredigender leven leiden.
Lieve groet, Roosje
Over Roosje Jonker: Roosje is een authentieke, gedreven professional die wetenschap en holistische wijsheid moeiteloos samenbrengt. Vanuit haar diepgaande kennis van psychologie, biologie, kinesiologie en voedingsleer heeft ze een unieke benadering ontwikkeld waarin lichaam, geest en energie centraal staan. Haar brede ervaring in verschillende sectoren en culturen heeft haar gevormd tot een veelzijdige coach die mensen écht begrijpt. Als ondernemer en lid van Mensa blijft Roosje trouw aan haar nieuwsgierige en leergierige aard, terwijl ze altijd vanuit haar hart werkt om anderen te helpen hun balans en kracht te hervinden.
Wil je meer weten of een afspraak maken? Roosje Jonker staat voor je klaar. Neem gerust contact op via:
📞 Whatsapp: +31 (0)6 39 177 906
🌐 Boek direct een afspraak: [Bookingslink]
Locatie: Alkmaar, Nederland of op maat in een warme, persoonlijke sfeer.
Wees welkom om de eerste stap te zetten naar meer balans, energie en innerlijke rust! 🌟